ANKARA Milliyet – Türkiye, 23 yıl önce 12 Kasım 1999’da saat tam 18.57’de Düzce’de meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki depremle sarsıldı. Düzce, Akçakoca, Cumayeri, Çilimli, Gölyaka, Gümüşova, Kaynaşlı ve Yığılca’da 845 kişinin hayatına mal olan ve 4 bin 948 kişinin yaralandığı trajedi, bu yıl ilk kez acıların yanı sıra yeni bir heyecanla anıldı. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın (AFAD) koordinasyonunda, saat 18.57’de başlayan “Çök-Kapan-Tutun” deprem tatbikatı Türkiye’deki 81 il ve KKTC’de gerçekleştirildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tatbikatın yönetildiği AFAD Merkezi’ne dakikalar kala video mesaj gönderdi. Erdoğan, “Depremin yaşanmasını engellemek mümkün değildir ama can ve mal kayıplarının önüne geçecek tedbirleri almak bizim elimizdedir. Bu tatbikata ayıracağımız birkaç dakikayla hep beraber ömrümüze ömür katacak bir deneyim kazanacağımıza inanıyorum” ifadelerini kullandı.
Sirensiz tatbikat
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu da operasyonu yönettiği AFAD Merkezi’nde yaptığı açıklamada, tatbikatın bir “kapasite ölçme” şansı olduğunu belirterek, “Afet gelmeden hazır olmamız, hazırlık yapmamız lazım. Vatandaşlarımızdan ricamız, 1 dakikalarını ayırsınlar, küçük bir hareketle, kendilerini ve çevrelerini test etsinler. Son 10 günde kurumlarımızla bu tatbikata hazırlanıyoruz. Bu meselenin bütün paydaşları 10 gündür bir farkındalık sağlamaya çalışıyor” dedi.
Günlerdir yoğun kamu spotlarıyla duyurulan tatbikatta, 85 milyon ve KKTC deprem anında hayat kurtaran, vücut alanını ve dolayısıyla depremde risk unsurunu küçültmeye yarayan “Çök, Kapan ve Tutun” hareketinin uygulanmasını gerçekleştirdi. Benzer tatbikatların aksine korku ve panik yaratmamak için uyarı sirenlerinin kullanılmadığı bu çalışmada, öncü uyarı bildirimleri, TRT ve altyapısı uygun olan televizyon kanalları, belediyeler ve camiler ile cep telefonları operatörleri tarafından gerçekleştirildi. Telefon operatörleri de, kullanıcılarına SMS ve CMAS mesajları gönderdi. AFAD’dan cep telefonlarına gönderilen sesli ve yazılı ‘hayati uyarı’ bildiriminde “AFAD tatbikat bilgilendirmesidir. Şu anda ülke genelinde deprem anı çök-kapan-tutun tatbikatı yapılmaktadır” ifadelerine yer verildi.
İçişleri Bakanı Soylu ve diğer yetkililer, AFAD merkezinde tatbikata katıldı.
Milliyet muhabirleri tatbikatı izledi – Uyanlar kadar habersiz olan da vardı
Olup biteni anlamadılar
Düzce depreminin yıl dönümünde saat 18.57’de yapılan deprem tatbikatı sırasında İstanbul Bayrampaşa 15 Temmuz Demokrasi Otogarı’ndaydık. Uyarı seslerine rağmen otogarda kimsenin tepki vermediği dikkat çekti. Aynı esnada otobüste olan bir yakınımız ise telefonlarına uyarı geldiğini ancak yolcuların tepki vermediğini, bazılarının da uyarı sesinden dolayı tedirgin olduğunu ve olup biteni anlamadığını söyledi. Böyle bir tatbikat yapılacağından da haberi olmadığını belirtti. Otogarda oturan 62 yaşındaki Nazan Kara da tatbikattan habersiz olduğu için ‘Çök-Kapan-Tutun’ hareketini gerçekleştirmediğini ifade etti. ÇİĞDEM YILMAZ
Çalışanlar katıldı
İstanbul Ümraniye’de bulunan bir alışveriş merkezinde deprem tatbikatı yapıldı ancak çalışanlar dışında kimse uymadı. Tatbikat saatinden önce mağaza içinde anons yapılarak uyarılarda bulunuldu. Cep telefonlarından gelen uyarı mesajlarına rağmen vatandaşlar alışverişlerine hiçbir şey olmamış gibi
devam etti. MELTEM GÜNAY
Okeye devam ettiler
Çök-Kapan-Tutun tatbikatı kapsamında saat 18:57’de Haber Alma ve Yayma (HAY) sisteminden vatandaşlara bilgilendirme mesajı ve Hayati Uyarı Bildirimi gönderildi. İstanbul’un Bahçelievler ilçesinde tatbikatın başladığı saatlerde anonslar yapıldı. Tatbikata trafikte yakalanan sürücüler, kornalarına basarkan sokaklara ise kimse çıkmadı. Kahvehanelerde oturan vatandaşlar ise oyunlarına devam etti. GÜLDEN ÇOKTAN
Dört telefondan birine uyarı geldi
Önceden bilgilendirildiğimiz için ulusal çapta bu tatbikata hazırdık. İstanbul’da çocuklarla evde otururken telefonuma gelen sinyal sesleri uyarının ilk işaretiydi. Dışarıda siren ve ikaz düdük sesleri bekledik ama herhangi bir ses duymadık. Evde 4 telefon daha bulunmasına rağmen, sadece 1 tanesine aynı mesaj geldi. Hazırlıklıydık yine de tatbikatın daha gerçekçi olması için, ses ve ışıkla desteklenmesi gerekli. GÖKHAN KARAKAŞ