Emekli ve çalışanlar için bankaların ödediği promosyonları Kamu Denetçiliği Kurumu’nun gündeminde. Geçen yıllık 3 yıllığına aldığı promosyonu enflasyon farkı nedeniyle düşük bulan bir kişi konuyu Kamu Denetçi Kurumu’na taşıdı.
Maaş promosyon tutarlarında enflasyon artışı kadar artış yapılması çıkacak farkın tek seferde çalışanlara yapılmasına dair gelen başvuruyu inceleyen kurum konuyu gündemine aldı.
ENFLASYON FARKI ÖDEMESİNİN TEK SEFERDE YAPILMASI İSTENDİ!
Başvuruda banka ile yapılan promosyon protokolünde 111 liranın aylık bedel olarak belirlendiği bunun 3 yıllık karşılığı olan yaklaşık 4 bin liranın çalışanlara peşin olarak ödendiği belirlendi. Dünyadaki yaşanan ekonomik gelişmeler sonucu enflasyon oranlarındaki artışın promosyon tutarlarına yansıtılması ve bunun tek seferde ödenmesi istendi.
Kamu Denetçiliği Kurumu söz konusu talep üzerine dosyayı incelemeye alırken, gözler kurumun vereceği karara çevrildi.
Öte yandan temmuz ayında uygulanan emekli maaş zammıyla birlikte emekli promosyonları özel bankalar arasındaki yarışı körükledi. Hal böyle olunca emeklilere ödenecek rakam 10 bin TL’ye dayandı.
EMEKLİ PROMOSYONUNDA SÜRE 31 EKİM’E UZATILDI. SÜRE UZATIMINA NEDEN GİDİLDİ?
Konuyla ilgili milliyet.com.tr’ye açıklamalarda bulunan Vergi Uzmanı Muhammet Bayram ise şu ifadeleri kullandı: “Her banka kendi anlaşmasını yapacak. Hatta bir banka 30 Eylül, diğer başka banka 31 Ekim olarak süre belirlemişti. Bu sürenin değişmesi ile ilgili aslında yasal bir sınırlama aslında yok. Genel olarak emekliler ve maaş alanlar bunun değişimini yapabilir.
İŞTE BANKALARIN MAAŞ PROMOSYONUNU ARTIRMA SEBEBİ
Maaş promosyonuna bağlı süreler bankaların kendi insiyatifine bağlıdır. Dün Merkez Bankası’nın açıkladığı bir husus var TL mevduatlarının döviz mevduatının aşağısında olması durumunda Merkez Bankası bankalara yüzde 3 daha fazla zorunlu karşılık ayırma zorunluluğu getirdi. Şu anda merkez bankasının dolarizasyonu engellemek ve Kur korumalı mevduat (KKM) hem ticari işletmeleri hem de şahısları yönlendirmek amacıyla bankaların zorunlu karşılıklarını artırdı. Bu durum da bankalara ekstra TL mevduatı bulma iştahını getirdi.
Emeklilerin ve çalışanların maaş promosyonlarının artırılması ve maaş promosyon sürelerinin artırılması bundan kaynaklıdır. Burada bankalar TL kaynak bulma arayışındalar ki zorunlu karşılık ayırmasınlar. Onun için bankalar buna ilişkin promosyon sürelerini uzattı.
1 AYLIK SÜRE İÇERİSİNDE PROMOSYONLAR ARTAR MI?
Mesela Anadolu Üniversitesi’nde 40 bin liraya varan promosyon artışı vardı. Bu promosyon artışları kişilerin maaş tutarları ile alakalıdır. Kişilerin maaşları artınca alacakları promosyon da artıyor aslında. Ancak bankaların zorunlu karşılıklarının artırılması ve gecelik faizlerin yüksek olması bankaların bu maaş promosyonu artışı yapacağı öngörülüyor. Yani bankalar daha fazla artış yapabilir.
PROMOSYON ÜCRETİ ALACAKLARA ÖNEMLİ TAVSİYE
Ancak vatandaşlarımız değişiklik yapacaksa bir an önce değişiklik yapmalıdırlar. Son güne bırakmamaları onların faydalarına olacaktır. Her geçen süre için eğer eski bankadaki taahhüdü devam ediyorsa aldıkları promosyonu geri vermek zorunda kalacaklar.
YENİ PROMOSYON SÖZLEŞMESİ YAPMIŞ BİRİSİ. BANKANIN PROMOSYON ÜCRETLERİNİ ARTIRDIĞINI ÖĞRENDİĞİNDE BANKA İLE İLETİŞİME GEÇEREK YAPILAN ARTIŞI TALEP EDEBİLİR Mİ?
Tüketici sürelerinde cayma hakkı bulunur bu da bir tüketici sözleşmesidir. Bu kapsamda maaş promosyonu alan kişiler bankaya başvurarak artış talep edebilirler. En nihayetinde eğer banka bu artışı kabul etmezse onlar da yine iptal ettirip başka bankaya taşıma gerçekleştirebilirler. Taşınmanın üst sınırı yok bir yılda birden fazla kez banka değiştirilebilir.”
“AÇIK VE NET OLARAK BELİRLENDİ”
Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu ise konuşmasında şu ifadeleri kullandı: “Emekli kredi çektiği bankanın esiri değildir. Dilediği zaman başka bankaya maaşını taşıma hakkına sahiptir. Ne var ki bazı bankalar emeklinin maaşını verdikleri kredinin teminatı olarak değerlendirerek emeklinin promosyonunu vermeyebiliyor. Veya düşük miktarda belirliyor. Üstelik başka bankaya maaş hesabını aktarmasına da izin vermiyorlar. Oysa Yargıtay Hukuk Genel Kurulu bu hususta net bir karara imza atarak içtihat oluşturmuş ve emeklinin maaşının teminat olarak görülemeyeceğini çünkü emekli maaşının haczi kabil olmayan varlıklar arasında bulunduğunu açık ve net olarak belirlemiştir.
PROMOSYON ÜCRETLERİ DAHA DA ARTAR MI?
Evet daha da artacağını düşünüyorum. Promosyon bedellerini düşük tutan bazı bankalar emeklilerin kendilerinden gitmeye başladığınız yani maaş hesaplarını başka bankalara kaptırdığını görünce onlar da promosyon tutarlarını artırmak zorunda kaldılar. Bu emekliler açısından keyifli yarışın artarak süreceğini öngörüyoruz.”